Nội dung
Nội dung chi tiết công văn số 434/CT-TTHT về việc khấu trừ thuế GTGT đầu vào đối với hàng hóa, dịch vụ trả chậm
Ban hành: Cục Thuế tỉnh Vĩnh Long Số hiệu: 434/CT-TTHT Ngày ban hành: 21/08/2025 Căn cứ pháp lý: Nghị định 181/2025/NĐ-CP, hiệu lực từ ngày 01/07/2025. Chủ đề: Hướng dẫn về điều kiện khấu trừ thuế giá trị gia tăng (GTGT) đầu vào trong trường hợp thanh toán sau thời hạn hợp đồng.
1. Bối cảnh và Căn cứ Pháp lý
Công văn số 434/CT-TTHT được ban hành nhằm làm rõ và hướng dẫn thực hiện quy định mới tại Nghị định 181/2025/NĐ-CP. Theo Nghị định này, đối với các giao dịch mua hàng hóa, dịch vụ có giá trị từ 5 triệu đồng trở lên theo hình thức trả chậm hoặc trả góp, doanh nghiệp cần đáp ứng đủ 03 điều kiện để được khấu trừ thuế GTGT đầu vào:
Có hợp đồng mua bán/cung cấp dịch vụ.
Có hóa đơn GTGT hợp lệ.
Có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt.
Công văn này tập trung làm rõ trường hợp doanh nghiệp đã kê khai khấu trừ thuế nhưng chưa có chứng từ thanh toán khi đến hạn.
2. Quy định bắt buộc về kê khai điều chỉnh giảm thuế GTGT
Điểm cốt lõi đầu tiên của Công văn 434 nêu rõ:
Nếu thời điểm đến hạn thanh toán được ghi rõ trong hợp đồng (hoặc phụ lục hợp đồng) đã đến, nhưng doanh nghiệp (bên mua) vẫn chưa thực hiện thanh toán và chưa có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt, doanh nghiệp bắt buộc phải thực hiện kê khai điều chỉnh giảm số thuế GTGT đầu vào đã khấu trừ tương ứng với giá trị hàng hóa, dịch vụ chưa thanh toán.
Lưu ý quan trọng:
Tính bắt buộc: Việc điều chỉnh giảm này là bắt buộc, không phải là một lựa chọn.
Thời điểm thực hiện: Phải thực hiện ngay tại kỳ kê khai phát sinh thời điểm đến hạn thanh toán.
Không phụ thuộc vào thanh toán sau đó: Việc điều chỉnh giảm phải được thực hiện bất kể sau đó doanh nghiệp có thanh toán hay không.
3. Điểm Mới Mang tính Siết chặt:
Mất Quyền Khấu trừ vĩnh viễn nếu Thanh toán Trễ hạn
Đây là điểm thay đổi lớn nhất và có tác động mạnh mẽ nhất đến doanh nghiệp, được Công văn 434 nhấn mạnh:
Trường hợp doanh nghiệp đã thực hiện thanh toán không dùng tiền mặt sau thời hạn quy định trong hợp đồng, doanh nghiệp sẽ không được kê khai khấu trừ lại (khôi phục) số thuế GTGT đã điều chỉnh giảm trước đó.
Nói cách khác, việc chậm thanh toán so với thời hạn hợp đồng sẽ dẫn đến việc mất vĩnh viễn quyền khấu trừ thuế GTGT đầu vào cho giao dịch đó. Số thuế GTGT này sẽ phải tính vào chi phí của doanh nghiệp.
4. Ví dụ Minh họa
Để dễ hình dung, xét ví dụ sau:
Giao dịch: Công ty A mua một lô hàng từ Công ty B với tổng giá trị thanh toán là 220 triệu đồng (Giá chưa thuế: 200 triệu, Thuế GTGT: 20 triệu).
Hóa đơn: Ngày 15/07/2025.
Hợp đồng: Quy định thời hạn thanh toán là 60 ngày, tức là ngày 13/09/2025.
Kê khai thuế:
Trong kỳ kê khai tháng 7/2025 (hoặc Quý 3/2025), Công ty A đã kê khai khấu trừ 20 triệu đồng tiền thuế GTGT đầu vào.
Tình huống xảy ra:
Đến ngày 13/09/2025: Công ty A chưa thanh toán cho Công ty B.
Xử lý: Tại kỳ kê khai thuế tháng 9/2025 (hoặc Quý 3/2025), Công ty A bắt buộc phải kê khai điều chỉnh giảm 20 triệu đồng tiền thuế GTGT đã khấu trừ.
Đến ngày 20/10/2025: Công ty A mới thực hiện thanh toán 220 triệu đồng cho Công ty B bằng hình thức chuyển khoản ngân hàng và có chứng từ hợp lệ.
Xử lý theo quy định mới tại Công văn 434: Mặc dù đã có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt, nhưng vì việc thanh toán diễn ra sau ngày 13/09/2025 (thời hạn trong hợp đồng), Công ty A không được phép kê khai điều chỉnh tăng lại 20 triệu đồng tiền thuế GTGT.
Kết quả: 20 triệu đồng tiền thuế GTGT này bị mất quyền khấu trừ và sẽ được hạch toán vào chi phí của Công ty A.
5. Tác động và Khuyến nghị đối với Doanh nghiệp
Quy định mới này tạo ra một áp lực rất lớn về việc tuân thủ kỷ luật thanh toán trong hợp đồng.
Rủi ro tài chính: Mất quyền khấu trừ VAT làm tăng chi phí giá vốn hàng mua hoặc chi phí hoạt động, trực tiếp ảnh hưởng đến lợi nhuận của doanh nghiệp.
Tầm quan trọng của quản lý dòng tiền: Doanh nghiệp phải lập kế hoạch dòng tiền cực kỳ cẩn thận để đảm bảo các khoản thanh toán được thực hiện đúng hạn.
Rà soát lại hợp đồng: Cần xem xét kỹ lưỡng các điều khoản về thời hạn thanh toán khi ký kết hợp đồng mới và rà soát lại các hợp đồng hiện có.
Khuyến nghị:
Bộ phận Kế toán và Tài chính phải theo dõi chặt chẽ hạn thanh toán của tất cả các hợp đồng mua vào.
Thiết lập hệ thống cảnh báo các khoản nợ sắp đến hạn để đảm bảo thanh toán kịp thời.
Trong trường hợp dự kiến không thể thanh toán đúng hạn, doanh nghiệp nên chủ động đàm phán với nhà cung cấp để lập phụ lục hợp đồng gia hạn thời gian thanh toán trước khi đến hạn cũ. Phụ lục này sẽ là căn cứ pháp lý để xác định thời hạn thanh toán mới.
Tóm lại, Công văn 434/CT-TTHT đã làm rõ một quy định rất nghiêm ngặt: “Chậm thanh toán đồng nghĩa với mất quyền khấu trừ thuế GTGT”. Các doanh nghiệp cần ngay lập tức cập nhật quy trình làm việc để thích ứng và tránh những thiệt hại tài chính không đáng có.
CÔNG TY TNHH KẾ TOÁN TƯ VẤN QUẢN LÝ TÂY NAM Á
1900 633 179 | 0939 269 222 | 0931 049 222 | 02926 514 999
Ban Giám đốc: 0939 299 000 | 0901 024 999
Các kênh truyền thông:
Trang web | Facebook | Zalo OA | Giới thiệu của Đài THCT
